Van tegenslag daar word je groot van zei mijn vader zaliger altijd. Het kan niet altijd meezitten en het overwinnen van je tegenwind, brengt je ooit de wind in de zeilen. Niets zo opportunistischer dan een vogel. Als er maar genoeg te halen valt, dan kunnen ze veel verdragen. Tot de grens is bereikt. En daar zou je als fotograaf toch niet verantwoordelijk voor willen zijn?!

Ieder jaar gaan we bijeneters fotograferen in Frankrijk. Heerlijk een paar weken genieten van het trage Franse leven. Wijn, kaas en goed gezelschap doen me ieder jaar weer twijfelen of ik daar niet maar moet blijven hangen. Het is er zo vredig en vooral ook zo ‘laissez faire’, leven en laten leven. Niemand die zich met je bemoeit. Het oud Hollands struinen is daar nog toegestaan en elke boer biedt het recht van overpad. Franse Staatsbosbeheren kennen ze daar niet en de gendarmes hebben wel wat beters te doen. Maar wat dat is, dat weet ik eigenlijk ook niet.

De Europese bijeneter is een trekvogel en woont in Midden en Zuid-Afrika. Ieder jaar moet hij een flink eindje vliegen om onze gematigde klimaten te bereiken. Meer kans voor het nageslacht. Als ze het halen. Onderweg moet het tere beest woeste winden, kleverige stokken, jachtige jagers, staande netten en gevederde rovers van de eigen soort omzeilen om ook daadwerkelijk aan te komen op hun geboortegrond, ergens langs een traag stromende rivier op het serene Franse platteland. Een hele tour. En dan maar hopen dat het een beetje lekker weer is als hij aankomt.

Voor dag en dauw undercover. Verstoring nihil.

Wij natuurfotografen - met name van de vogeltjes soort - zetten graag een tentje op daar waar ook de vogels zijn. Een schuiltentje wel te verstaan, want slapen dat doen we in een luxe Gite. Hoewel je na een paar uur turen door een gaasje, ook leert slapen op een klapstoeltje van vijftien euro. De wekker vroeg en voor dag en dauw de ritsen dicht, zodat de vogels geen last van jou hebben als ze zelf aan de dag beginnen. Wat is er nou mooier dan om de zon op te zien komen en de natuur tot leven. Alles doet zijn ding, onkundig van jouw aanwezigheid. Het mooiste ochtendlicht beschijnt je eerste vogels als ze wakker worden. Ze hebben de nacht doorgebracht in de bomen. Je onderdrukt je jachtkoorts nog enkele minuten, totdat de vogels helemaal op hun gemak zijn en maakt dan voorzichtig je eerste plaatjes. Niets zo bevredigend als je merkt dat je opgaat in hun omgeving en het gewone vogelleven zijn gangetje gaat. Dat hebben we zo geleerd in Nederland. En als we nog niet weten hoe het moet, dan worden we daar wel fijntjes op gewezen door onze fijne fotocollega’s op hun fijne fotofora. En zo verkennen we met z’n allen de grenzen van het betamelijke.

Aan de rand van de broedwand intensief overleg waar we nou eens elkaar in de weg zullen gaan zitten. De bijeneter biotoop zoals je hem graag ziet. Helemaal voor hem alleen. Dieren volledig op hun gemak. Je bent onzichtbaar tenslotte. Op de uitkijk tot de kust weer veilig is. Hoe lang zou het deze keer duren.

Nee dan de Franse fotograaf. Die heeft zo’n fijn leven, dat hij na een nachtje doorzakken met vrienden geen wekker zet, maar op stap gaat als het hem (vrijwel alleen maar hemmen gezien de laatste tien jaar) zo uitkomt. En ook op de fotoplek nemen ze uitgebreid de tijd. Eerst even wat rondwandelen om te zien waar nog plek is en of je een struik in de buurt ziet waar je wat fotogeniek kachelhout in kan prikken. Velen van hen trekken daarna slechts een camootje over zich heen, anderen hebben weliswaar wat fatsoenlijkers om op te zetten, maar hebben geen idee waar je zo’n ding nou het beste neerzet. Het maakt ze eigenlijk ook niets uit. Ze zijn namelijk een dagje uit. Wat ze niet snappen is, dat ze een kolonie vogels minuten lang onnodig in de lucht houden en op plekken gaan zitten waar zij ze nogal in de weg zitten. Heeft dat arme beest al zoveel tegenwinden doorstaan, kan hij ook hier nog eens maanden lang natuurfotografen gaan zitten ontwijken.

Om 12.00 uur is het licht te hard en hebben wij er al vijf uur opzitten. We gaan lunchen en laten de natuur met ‘rust’. Precies op dat moment arriveert de volgende lichting. Een dagje uit van de lokale vogelwerkgroep. En geen veer beter. 100 vogels zien uren lang van boven het gedraal van 15 vogelrecreanten. Het is een wonder dat er ieder jaar weer zulke aantallen vogels deze hindernisbaan overleven. Ergens zie ik iets over het verwarde hoofd. Misschien moet ik toch eens iets anders leuk gaan vinden.