Zoom eens uit!
Inzoomen is in. Altijd maar focussen, op zoek naar details, de verborgen gebreken, de kleine lettertjes. Hollanders zijn van het kokeren en het cocoonen. Je eigen kleine wereldje maken, zodat de grote boze buitenwereld een ver van je bed show wordt. Samen hebben we het leuk, de anderen zoeken het maar uit. Wat is er over gebleven van die VOC mentaliteit?!
Geen misverstand, ik was geen fan van Balkenende en wordt het ook niet van Wilders. De een geloofde dat iedereen het met iedereen leuk moest hebben, de ander denkt nog steeds dat er een superras bestaat. De wereld is hun maatbeker, maar vol is al gauw te vol. Er met een ouwe schuit op uit trekken en de wereld verkennen met een open blik, dat is er al lang niet meer bij. Alleen thuis is het pluis.
Wat ze beiden gemeen hebben is hun kokervisie. Beiden worden geleid door een heel oud boek dat al een paar honderd jaar nogal achterhaald is. De wereld is veranderd, maar sommigen hebben daar wat meer tijd voor nodig. Wat zou het schelen als je de blik had van een kosmopoliet. Of van een kosmonaut. Die van Wubbo Ockels bijvoorbeeld. Dat je met je helicopterview (of vanuit een raketje) naar de nietigheid van onze aardkloot kon kijken. En dat je je zou realiseren dat al dat geneuzel nogal onbeduidend en contraproductief is op een schaal van aarde tot heelal.
Ik betrapte mezelf erop in het begin van mijn natuur fotocarrière (voor wat het waard is op de schaal van Bart Stornebrink tot Fred Hazelhof), dat het heilige doel was om vooral zo dicht mogelijk op je onderwerp te kruipen. Pas dan kon je laten zien dat je alles onder controle had. Je kon je onderwerp blijkbaar dresseren en je beheerste je fototechniek. En als beloning oogstte je applaus voor je facetoogjes en je headshots. Pas veel later toen ik besefte dat de natuur alleen kan bestaan dankzij biotopen en ecologische hoofdstructuren, zoomde ik uit voor ‘the big picture’. Mijn adagium werd; de context is belangrijker dan het onderwerp. Waar woont het, wat doet het daar en kan het zonder dat wel overleven. Natuur kreeg structuur. Ook niet heel romantisch, maar wel cruciaal. Alles heeft met elkaar een verbinding en juist die verbinding in beeld brengen is de uitdaging. Beestje in het kadertje, daar staan de veldgidsen al vol mee.
Ooit werd ik na een lezing ‘beschuldigd’ van het maken van louter registratieplaten. Nee dan de lensbaby babes het zaaltje daarnaast, die maakten pas kunst. Ik liep weer eens een trend achter. Maar na-apen en meedoen levert wel ervaring op. Weten wat je niet meer wilt, dat weet je pas nadat je het hebt uitgeprobeerd. Dus heb ik me ook een tijdje bekwaamd in hele dromerige, onscherpe foto’s met veel extra lampjes, kartonnetjes en andere decorstukken. Niet bevallen. De Libelle is niet mijn opdrachtgever.
Nou is het tegenovergestelde ook niet heel origineel meer. Met je groothoek naar de wereld kijken. Zelfs de macro groothoek heeft zijn intrede gedaan. Maar ook daar hebben we al Baas boven baas. Mijn pleidooi is eigenlijk om het lekker allemaal gewoon te proberen. Maar begin dan eerst eens van buiten naar binnen waar te nemen. Te genieten, te verwonderen, te onderzoeken. En duik niet meteen met je neus in de boter. Die koetjes in een grazige wei zijn de oorsprong van dat smeersel. En zonder die prachtige wolkenluchten kan het gras niet groeien. Pas in laatste instantie maak je die prijswinnende foto van een mol op molshoop. Of makkelijker, een bij op boterbloem. Met je groothoek, dat dan weer wel. Want anders is het ook maar weer een gewone ‘registroatieploat’.
