Als je er vanuit gaat dat de natuur er gewoon is, ontstaan zonder toedoen van de mens, dan is natuur dus van ons allemaal. Of juist van niemand. ‘De natuur’ mogen we een generatie lang lenen van moeder aarde en daarna geven we hem of haar ongeschonden door aan de volgende generatie.

De vraag die daarbij rijst is; hoe houd je haar ongeschonden als er zoveel druk op wordt uitgeoefend en er zoveel goeds te halen valt. Redt de natuur het zonder ons en is er een einde aan natuur? Er zijn steeds meer signalen dat naast grondstoffen, ook biodiversiteit een schaars goed begint te worden. Iets waar we alleen maar van kunnen blijven genieten als we er in investeren. Geld en tijd, kennis en …macht. Want wie gaat daar over, wie bezit het en wie is er van afhankelijk. Een oude natuurwet luidt; daar waar schaarste is, daar is leven. Die wet kun je ook economisch vertalen; daar waar schaartse is, daar is handel.

Natuur als product. Met een waarde en verhandelbaar. Voor wie het kopen wil. Er is een mooi inititiatief gaande waarbij een aantal partijen in het internationale recht van het kind wil laten opnemen ‘dat natuur een recht is’. We hebben er recht op. Kind en volwassene, alle lagen van de bevolking, iedereen dus. En zodra we ergens recht op hebben, kunnen we er ook een zaak tegen aanspannen. Maar tegen wie? Wie verschaft ons dat recht en wie kan hem zich toe-eigenen?

Van wie is natuur eigenlijk?

Het probleem met natuur is, dat het zich meestal bevindt op een plek die van iemand is. In het gunstigste geval van een overheid, meestal van een landeigenaar. Soms van Stichtingen die zich inzetten voor beheer of onderzoek. Ingewikkelder wordt het als fondsenwervers of uitbaters zich er mee gaan bemoeien. En de overtreffende trap dat zijn de idealisten die claimen dat zij alles weten en iedereen de maat kunnen nemen. Het is HUN natuur geworden. In sommige natuurgebieden kom je er wel een heleboel van tegen; de opziener, de opzichter, de beheerder, de eigenaar, de handhaver, de opspoorder en de onderzoeker.



En natuurlijk doet iedereen dat weer met de beste intenties. Want wat mooi is, dat moet mooi blijven. Ooit een slogan voor een wasmiddel. Natuur in dichtbevolkte gebieden is wel degelijk een product geworden, want het heeft een paar centen gekost om het in bezit te krijgen. Of om er iets moois of iets anders van te maken. Om het te behouden, of het te veranderen. Droog werd nat, of andersom, laag werd hoog of andersom, kaal werd overwoekerd of andersom, natuur werd milieu. Of was dat nou andersom? De entreegelden voor de Amsterdamse Waterleidingduinen zijn geen uitzondering, het is een voorbode. Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer overwegen al jaren om dat overal te gaan doen. Inclusief betaald parkeren. Want als je je eigen broek moet ophouden, dan moet je geld verdienen. En als je het bezit, dan mag je het verkopen. Ineens of in kleine stukjes. Adopteer een meer, haal je geld van zolder voor de polder, redt de rijke weide door de rijken, financieel de klos voor een stukkie bos. ‘Wat wil je voor je verjaardag moeder?’. ‘Doe mij maar een abonnement op de natuur lieverd’.

Asfalteren om te reguleren

Ik hoorde van de week dat Staatsbosbeheer een deel van de Oostvaardersplassen gaat asfalteren. Onder het mom dat iedereen toch moet kunnen genieten van al dat moois. Wat gebeurt er met u bij deze mededeling? Krijgt u er kooplust van? Ik had al eens eerder voorgesteld om dat asfalt maar meteen helemaal door te trekken en er een soort Beekse Bergen van te maken. Dat verdient hartstikke leuk; ‘inheemse wilde dieren safaries’. Waarom niet? De tijd vraagt erom, de markt is er klaar voor en de schaarste hebben we al gecreeërd. Nu nog in de verkoop.

Gas, olie, water en natuur waren er ooit gewoon, maar er moet nu voor worden betaald, omdat het schaars is (geworden), of omdat het wat kost om het te kunnen ‘leveren’. Alleen zon, zee en zuurstof zijn nog gratis. De vraag is hoe lang nog.